(Bài 2/6)- Tr¥n в C¦m biên khäo
(Austin Texas, mùa Thu 1998)
Email: camtran11@yahoo.com
(Austin Texas, mùa Thu 1998)
Email: camtran11@yahoo.com
Tuy nhiên, không hÆn chï có các chiªn hÕm DeSoto m¾i có khä nång ki¬m thính. Trong th¶i kÏ chiªn tranh Vi®t Nam, Hoa KÏ có nhi«u cån cÑ chuyên xâm nh§p h® th¯ng truy«n tin cüa B¡c Vi®t ð¬ "nghe lén". Mµt trong nhæng cån cÑ này là Trung Tâm Truy«n Tin Häi Quân ð£t tÕi San Miguel bên Phi Lu§t Tân. Mµt cån cÑ phø nhö h½n ð£t tÕi Phú Bài, g¥n Huª. Ngoài ra, còn có nhæng ð½n v¸ ki¬m thính lßu ðµng dùng phi c½ C-130 c¤t cánh t× Thái Lan bay d÷c theo b¶ bi¬n B¡c Vi®t.
Phß½ng ti®n ki¬m thính lßu ðµng dùng trong các cuµc tu¥n tiu DeSoto cüa Häi Quân ðßþc g÷i là "communications van" hay "com van". Ðây là mµt phòng kín l¾n b¢ng s¡t, tß½ng tñ nhß nhæng thùng "connex" ch· hàng, trong ðó có trang b¸ nhi«u døng cø truy«n tin ði®n tØ ð£c bi®t.
Trß¾c khi kh·i hành sang Vi®t Nam, mµt "com van" ðßþc chuy¬n t× KTH MacKenzie sang KTH Maddox tÕi Keelung. KTH MacKenzie lúc ðó v×a hoàn t¤t mµt chuyªn công tác DeSoto tÕi vùng bi¬n Nh§t Bän vào giæa tháng 7/64. Nhân viên truy«n tin lo vi®c ki¬m thính trên KTH Maddox ðßþc qui tø t× San Miguel, Nh§t và Hawai, t±ng cµng ch×ng 15 ng߶i, do ÐÕi Úy Gerrel Moore, phø tá Sî Quan Truy«n Tin tÕi cån cÑ Häi Không Quân Shu Lin Kou · Ðài Loan chï huy. Nhóm ki¬m thính này ðßþc chia làm 2 toán, m²i toán thay phiên nhau làm vi®c m²i 12 gi¶. Trong phòng làm vi®c có 3 máy thâu thanh ð¬ ki¬m thính. Mµt máy thâu thanh VHF (Very High Frequency) có g¡n máy thâu bång ð¬ nghe nhæng liên lÕc âm thoÕi ng¡n t¥m, th߶ng là giæa các t¥u bè. Lúc ðó, các chiªn ðînh häi quân B¡c Vi®t xØ døng máy truy«n tin loÕi P-609 cüa Nga Sô trên t¥n s¯ t× 100 ðªn 150 megahezts v¾i t¥m hoÕt ðông chï ch×ng vài ba häi lý, sau này m¾i dùng máy truy«n tin tß½ng ð¯i khá h½n là loÕi P-108. Nhân viên ki¬m thính Hoa KÏ biªt ít nhi«u tiªng Vi®t nhßng không rành r¨ l¡m. Ngoài ra, còn có 2 máy thâu thanh loÕi HF (High Frequency) dùng ð¬ ki¬m thính các liên lÕc t¥m xa dùng ký hi®u Morse. Nhæng máy HF không có máy ghi âm. Ngoài toán ki¬m thính, trên chiªn hÕm Maddox chï có 4 ng߶i ðßþc quy«n coi nhæng công ði®n b¡t ðßþc: ðó là ÐÕi Tá Herrick và sî quan phø tá, Trung Tá Ogier và HÕm Phó KTH Maddox.
Ði«u ðáng ð¬ ý là khä nång "nghe lén" cüa phòng ki¬m thính lßu ðµng này r¤t gi¾i hÕn so v¾i các trung tâm San Miguel và Phú Bài. Vì v¾i 3 máy thâu, KTH Maddox chï túc trñc ðßþc trên 3 t¥n s¯ khác nhau trong khi các trung tâm kia có nhi«u máy nên b¡t ðßþc h¥u hªt các công ði®n cüa häi quân B¡c Vi®t. Có l¨ lþi ði¬m duy nh¤t cüa KTH Maddox là có th¬ nghe ðßþc nhæng liên lÕc âm thoÕi ng¡n t¥m trên t¥n s¯ VHF.
Trong bu±i thuyªt trình sau cùng vào ngày 27 tháng 7 tÕi Ðài Loan trß¾c khi kh·i hành cuµc tu¥n tiu, các sî quan cüa KTH Maddox ðßþc thông báo có l¨ chiªn hÕm s¨ không g£p sñ ch¯ng ð¯i nào trong lúc thi hành nhi®m vø tÕi v¸nh B¡c Vi®t. Ь khöi b¸ mang tiªng là "gây h¤n", ÐÕi Tá Herrick c¦n th§n ra l®nh cho các ± súng trên chiªn hÕm ð«u giæ v¸ thª n¢m ngang, không nh¡m vào b¤t cÑ møc tiêu nào trên bi¬n cûng nhß trên không nªu chßa ðßþc l®nh. Trong tr߶ng hþp chiªn hÕm b¸ t¤n công, phi c½ t× mçu hÕm Ticonderoga n¢m tÕi v¸ trí Yankee ngoài kh½i Ðà NÇng s¨ t¾i y¬m trþ.
Lãnh th± Vi®t Nam n¢m trong khoäng t× kinh ðµ 104 ðªn 110 ðµ Ðông nên thuµc cä hai múi gi¶ G (Golfe - kinh ðµ 90 ðªn 105 Ðông) và H (Hotel - kinh ðµ 105 ðªn 120 Ðông). Trß¾c ðây vào th¾i Pháp thuµc, Vi®t Nam ch÷n gi¶ G, tÑc là trß¾c gi¶ Qu¯c Tª (còn g÷i là gi¶ GMT - Greenwich Mean Time - hay gi¶ Zulu) 7 tiªng ð°ng h°, nhßng dß¾i trào T±ng Th¯ng Ngô Ðình Di®m lÕi ð±i sang gi¶ Hotel, tÑc là trß¾c gi¶ Zulu 8 tiªng ð°ng h°. B¡c Vi®t vçn dùng gi¶ G nên mi«n chï riêng giæa mi«n Nam và mi«n B¡c Vi®t Nam gi¶ gi¤c ðã khác bi®t nhau 1 tiªng ð°ng h°
Gi¶ dùng trong bài viªt này là gi¶ quân sñ, m²i ngày 24 gi¶, kèm theo "múi gi¶" theo ðúng qui ß¾c gi¶ gi¤c häi quân qu¯c tª. Thí dø 1430H có nghîa là 2 gi¶ 30 chi«u, múi gi¶ Hotel tÑc là gi¶ mi«n Nam Vi®t Nam. Gi¶ Hotel còn ðßþc g÷i là gi¶ -8 vì mu¯n ð±i sang gi¶ Qu¯c Tª, ta phäi - 8 tiªng ð°ng h°. Vi®c xác ð¸nh múi gi¶ r¤t quan tr÷ng nh¤t là ð¯i v¾i các chiªn hÕm hoÕt ðµng trên kh¡p thª gi¾i. Các chiªn hÕm Hoa KÏ khi hoÕt ðµng tÕi Vi®t Nam ð«u ð±i ð°ng h° sang gi¶ Hotel, tÑc là gi¶ cüa mi«n Nam Vi®t Nam. Gi¶ Hoa Th¸nh Яn EDT (Eastern Daylight Time) cách gi¶ Hotel -12 tiªng ð°ng h°. Nhß v§y, 1430H (gi¶ Vi®t Nam) tÑc là 1430 - 12 = 2:30 AM EDT (gi¶ Hoa Th¸nh Яn) và 1430 - 8 = 0630Z (gi¶ qu¯c tª).
Trong biªn c¯ v¸nh B¡c Vi®t, có nhi«u chiªn hÕm liên quan nhßng lÕi ðªn t× các v¸ trí khác nhau trên thª gi¾i nên dùng gi¶ gi¤c khác nhau. H½n næa, các c½ quan báo cáo nhß t× các chiªn hÕm, t× Bµ Tß L®nh HÕm еi Hoa KÏ tÕi Thái Bình Dß½ng · Hawai, t× Hoa Th¸nh Яn v.v... cûng n¢m trên nhæng múi gi¶ khác nhau nên nªu không phân bi®t rõ ràng, chúng ta s¨ th¤y có khi nói v« cùng mµt sñ ki®n nhßng gi¶ gi¤c lÕi sai bi®t cä m¤y tiªng ð°ng h°!
Ь ý thÑc ðßþc nhæng r¡c r¯i v« v¤n ð« gi¶ gi¤c, hãy ð½n cØ tr߶ng hþp cüa vài ba chiªn hÕm Hoa KÏ hoÕt ðµng trong vùng v¸nh B¡c Vi®t lúc ðó.
- Khi r¶i häi cäng Keelung, Ðài Loan lên ð߶ng công tác tÕi v¸nh B¡c Vi®t, KTH Maddock dùng gi¶ India tÑc là gi¶ ð¸a phß½ng ¶ Ðài Loan. Nên nh¾ ðây là múi gi¶ India (I) hay - 9 tÑc là gi¶ Ðài Loan chÑ không phäi gi¶ cüa nß¾c ... „n е! („n е n¢m trong múi gi¶ Foxtrot nên dùng gi¶ F hay - 6).
- Sau ðó, ngày 2 tháng 8 trß¾c khi vào v¸nh B¡c Vi®t, chiªn hÕm v£n ð°ng h° ch§m lÕi mµt tiªng cho ðúng v¾i gi¶ H (Hotel hay -8) là gi¶ mi«n Nam Vi®t Nam mà các chiªn hÕm Hoa KÏ tÕi v¸ trí Yankee ðang dùng.
- T¾i sáng ngày 3 tháng 8, khi vào v¸nh B¡c Vi®t chiªn hÕm lÕi v£n ð°ng h° ch§m lÕi mµt tiªng næa ð¬ dùng gi¶ G (Golf hay - 7) là gi¶ B¡c Vi®t.
- Mçu hÕm Ticonderoga vì ph¯i trí tÕi
v¸ trí Yankee
ngay cØa vào v¸nh B¡c Vi®t nên vçn dùng gi¶ Golf, mãi t¾i nØa ðêm 4 rÕng ngày 5 tháng 8 m¾i thêm mµt tiªng ð°ng h° ð¬ ð±i sang gi¶ Hotel (t× 0001G sang 0101H) tÑc là gi¶ mi«n Nam VI®t Nam.
- Riêng mçu hÕm Constellation t¾i t× H°ng Kông nên dùng gi¶ India cho t¾i chi«u ngày 4 tháng 8, sau ðó m¾i v£n ð°ng h° ch§m lÕi mµt tiªng ð¬ ð±i sang gi¶ Hotel (t× 1900I sang 1800H).
T× bu±i sáng t¾i xª trßa ngày 31/7,
KTH Maddox
tu¥n tiu quanh vùng Hòn C÷p, mµt häi ðäo thuµc B¡c Vi®t n¢m xª v« phía B¡c vî tuyªn 17, cách b¶ ch×ng 13 häi lý. T¾i 1000H, chiªn hÕm r¶i vùng Hòn C÷p ði v« phía B¡c, cách b¶ t× 8 ðªn 20 häi lý và b¡t ð¥u b¸ h® th¯ng phòng duyên B¡c Vi®t theo dõi.
Sáng ngày 1/8, KTH Maddox t¾i vùng Hòn M§t, mµt häi ðäo n¢m ngoài kh½i thành ph¯ Vinh. Ъn chi«u t¯i, trung tâm ki¬m thám b¡t ðßþc nhi«u công ði®n cüa B¡c Vi®t ghi rõ häi trình và v¸ trí cüa chiªn hÕm. T× nhæng chi tiªt này, KTH Maddox tính ngßþc lÕi ð¬ xác ð¸nh v¸ trí cüa các ðài quan sát trên b¶. Tuy nhiên, ðây chï là nhæng công ði®n báo cáo theo dõi v¸ trí thông th߶ng. Nhßng khi ðªn g¥n Hòn Mê ngoài cØa bi¬n S¥m S½n xa h½n v« phía B¡c, chiªn hÕm b¡t ðßþc mµt công ði®n ng¡n khác cüa B¡c Vi®t ra l®nh cho các ti¬u ðînh duyên phòng t¤n công, nhßng không nói rõ møc tiêu. Nên nh¾, lúc ðó có cä các PTF và chiªn hÕm Maddox hoÕt ðµng trong v¸ng B¡c Vi®t, nên "møc tiêu" r¤t có th¬ là các PTF. Nhßng sau ðó, mµt công ði®n khác dài h½n cho biªt v¸ trí cüa møc tiêu trùng hþp v¾i vùng KTH Maddox ðang hoÕt ðµng.
Sau khi ð÷c nhßng công ði®n b¡t ðßþc cüa B¡c Vi®t, Häi еi Trß·ng Herrick biªt r¢ng chiªn hÕm ðang · trong tình trÕng nguy hi¬m, có th¬ b¸ các ti¬u ðînh CSBV t¤n công b¤t cÑ lúc nào. Vào lúc 0336H ngày 2/8, ông ra l®nh nhi®m s· tác chiªn, tång t¯c ðµ và ð±i ð߶ng v« hß¾ng Ðông quay mûi xa h½n ra ngoài bi¬n ð¬ tránh xa vùng nguy hi¬m.
V« phía B¡c Vi®t, khi th¤y KTH Maddock t¾i g¥n Hòn Mê là møc tiêu ðã b¸ các chiªn ðînh cüa LLHT b¡n phá m¤y ðêm trß¾c, nên lÕi càng tin r¢ng chiªn hÕm này và các PFT cùng chung mµt toán hoÕt ðµng ph¯i hþp và h² trþ nhau.
Vào th¶i gian này, Häi Quân B¡c Vi®t r¤t yªu kém, không có chiªn hÕm l¾n, chï có mµt s¯ pháo ðînh "
Swatow
" cû kÛ do Trung Cµng ðóng, dài ch×ng ch×ng 25 thß¾c, trang b¸ ðÕi bác 37 ly, v§n t¯c t¯i ða 35 knots. Ngoài ra còn có mµt s¯ ngß lôi ðînh loÕi P-4 do Nga Sô chª tÕo, dài ch×ng 20 thß¾c trang b¸ thßþng liên 14.5 ly, 2 ngß lôi ð¥u n± n£ng 550 pound TNT, v§n t¯c lên t¾i 50 knots, có th¬ t¤n công chiªn hÕm l¾n. Mu¯n phóng hi®u quä các nhß lôi này, ti¬u ðînh phäi vào cách møc tiêu không quá 1000 yards. Nhæng ti¬u ðînh P-4 này tuy nhanh nhßng vçn ch§m h½n các PTF lÕi trang b¸ vû khí nh© h½n nên không phäi là ðói thü cüa các chiªn ðînh LLHT. Яi v¾i chiªn hÕm l¾n nhß KTH Maddox, tuy v§n t¯c cüa ngß lôi ðînh P-4 có lþi thª h½n, nhßng mu¯n phóng ðßþc ngß lôi phäi t¾i g¥n møc tiêu ch×ng 1000 yards, lúc ðó có l¨ ðã b¸ các ðÕi bác 127 ly, 76 ly ... v¾i t¥m b¡n xa 18,000 yards trên chiªn hÕm b¡n tan.
H°i 2220H t¯i 1/8, B¡c Vi®t ra l®nh cho 3 ngß lôi ðînh mang s¯ T-333, T-336 và T-339 thuµc Phân еi 3, Häi еi 135 cùng 2 chiªc Swatow mang s¯ T-142 và T-146 r¶i cån c× g¥n Hòn Gay sát biên gi¾i Hoa - Vi®t lên ð߶ng ðªn phòng thü Hòn Mê. Cån cÑ này có tên là Vån Hoa (Hoa KÏ g÷i là Port Wallut) cách Hòn Mê ch×ng 145 häi lý v« hß¾ng B¡c.
Qua ðêm 1/8 ngoài bi¬n, sáng s¾m ngày 2/8, KTH Maddox quay tr· lÕi vùng cách hòn Hòn Mê ch×ng 10 häi lý. Trung tâm ki¬m thám trên chiªn hÕm b¡t ðßþc thêm nhi«u báo cáo theo dõi cüa B¡c Vi®t. T¾i xª trßa, chiªn hÕm phát hi®n 5 ti¬u ðînh nói trên cüa B¡c Vi®t · hß¾ng Tây Nam, ðang di chuy¬n sát b¶ v« phía Nam và t¾i Hòn Mê lúc 1322H.
(Còn tiªp)
1. Khu Trøc HÕm Maddox vào v¸nh B¡c Vi®t
HÕm Trß·ng KHT Maddox là
HQ Trung Tá Herbert Ogier
nhßng HQ ÐÕi Tá John Herrick, Chï Huy Trß·ng Phân Ðoàn KTH 192 là Chï Huy Trß·ng
công tác DeSoto
. Tuy tr÷ng tâm cüa cuµc tu¥n tiu là thám sát b¶ bi¬n Vi®t Nam, nhßng HQ Hoa KÏ cûng mu¯n ti®n d¸p thåm dò thêm khä nång phòng duyên cüa Trung Cµng nhßng tß½ng ð¯i dè d£t h½n. Chiªn hÕm Maddox chï ðßþc chÕy cách b¶ bi¬n TC không dß¾i 15 häi lý và cách các ðäo không dß¾i 12 häi lý. Sau khi ði hªt trøc tu¥n tiu ¤n ð¸nh d÷c b¶ bi¬n VN t× vî tuyªn 17 ðªn biên gi¾ Hoa Vi®t vùng Móng Cáy, Häi Phòng, KTH Maddox s¨ tÕt xa h½n v« phía Ðông ð¬ tiªn g¥n v« phía ðäo Häi Nam cüa Trung Cµng. Møc ðích là ð¬ thåm dò sñ liên h® duyên phòng h² tß½ng giæa Vi®t Cµng và Trung Cµng xem ðôi bên có trao ð±i hay "bàn giao" nhau nhæng tin tÑc tình báo hay không.
2. Trung Tâm ki¬m thính lßu ðµng
Mµt trong nhæng nhi®m vø chính cüa chiªn hÕm Maddox là "nghe lén" nhæng công ði®n truy«n tin cüa B¡c Vi®t, nh¤t là nhæng liên lÕc dính dáng t¾i vi®c ði«u ðµng duyên phòng. Nªu ð¸nh ðßþc v¸ trí cüa nhæng trung tâm truy«n tin và nµi dung cüa các công ði®n trao ð±i giæa Bµ Chï Huy và các t¥u tu¥n tiu, Hoa KÏ có th¬ biªt rõ khä nång duyên phòng cüa B¡c Vi®t.
3. V¤n ð« gi¶ gi¤c xØ døng trong Häi Quân
Chiªn hÕm Maddox hoÕt ðµng trong v¸nh B¡c Vi®t nhßng các c½ quan báo cáo liên h® lÕi · tÕi Sài Gòn, Subic, Hawai và Washington v.v... ð«u n¢m trên nhæng múi gi¶ khác nhau nên vi®c qui ð¸nh gi¶ gi¤c chính xác khi các biªn c¯ xäy ra tr· nên r¡c r¯i và khó phân bi®t. Vì v§y, c¥n nói rõ sñ khác bi®t v« v¤n ð« gi¶ gi¤c ð¬ vi®c theo dõi các hoÕt ðµng cüa chiªn hÕm Maddox tÕi v¸nh B¡c Vi®t ðßþc d dàng, hþp lý và thÑ tñ.
4. Cuµc tu¥n tiu b¡t ð¥u
Khu Trøc HÕm Maddox r¶i häi cäng Keelung, Ðài Loan vào ngày 27 tháng 7. Ъn sáng ngày 31, chiªn hÕm t¾i v¸ trí 17 ðµ 15 B¡c, 108 ðµ 29 Ðông, khoäng ngang vî tuyªn 17 ngoài kh½i Vi®t Nam ð¬ nh§n tiªp tª nhiên li®u t× chiªc t¥u d¥u Astabula (AO - 51). Lúc ðó, 4 PTF cüa Lñc Lßþng Häi Tu¥n cûng trên ð߶ng v« t× chuyªn công tác Hòn Mê và chÕy ngang KTH Maddox lúc 0841H, cách ch×ng 4 häi lý. Ði«u này khiªn mµt s¯ ng߶i cho r¢ng chiªn hÕm Maddock ðã c¯ ý ch£n ngang vî tuyªn 17 ð¬ ð« phòng ti¬u ðînh B¡c Vi®t có th¬ ðu±i theo các PTF! Nhßng trong thñc tª, v¾i v§n t¯c lên t¾i 55 knots, các PFT có th¬ bö các ti¬u ðînh B¡c Vi®t v§n t¯c ch×ng 35 knots lÕi ðàng sau d dàng. Trong su¯t 5 nåm phøc vø tÕi LLHT v¾i hàng tråm chuyªn công tác, chúng tôi chï th¤y t¥u B¡c Vi®t chÕy tr¯n vào các cØa sông hay các häi ðäo, chßa t×ng th¤y chiªc nào giám ðu±i theo nhæng PFT v×a có v§n t¯c cao h½n, v×a có höa lñc mÕnh h½n.
S¯ ðµc giä ðã ghé thåm: