Mµt Ngày V¾i Ðô Яc Chung T¤n Cang



Cu¯i tháng 4 nåm 1975, Sàigòn trong c½n h¯t hoäng. T±ng Th¯ng Thi®u t× chÑc, giao quy«n cho Phó T±ng Th¯ng Tr¥n Vån Hß½ng. Cø Hß½ng, dß¾i nhi«u áp lñc, phäi nh߶ng quy«n lÕi cho ÐÕi Tß¾ng Dß½ng Vån Minh, v¾i hy v÷ng có mµt giäi pháp ôn hòa trß¾c sñ tiªn quân ° Õt cüa Cµng quân. Nhßng hy v÷ng m²i lúc m²i möng manh. Sàigòn khi nào b¸ tràn ng§p? Ngßng chiªn ðßþc chång? Chánh Phü lui xu¯ng Vùng IV ð¬ d­ c¥m cñ? Và lui binh cách nào...? Các câu höi cÑ ðan qu¤n vào nhau, m²i lúc m²i thêm r¡c r¯i. Giæa lúc khó khån ¤y, Phó Ðô Яc Chung T¤n Cang, sau nhi«u nåm bi®t phái ðäm nhi®m các trách vø ngoài Häi Quân, ðã tr· lÕi Häi Quân, quân chüng mà ông ðã xu¤t thân v¾i ð¥y ßu tß g¡n bó. Nhßng chÆng ðßþc bao lâu, th¶i cuµc tính b¢ng ngày, và quanh Sàigòn Cµng quân ðã có m£t. Thüy trình huyªt mÕch, h½i th· cüa Sàigòn trong bao lâu là con sông Lòng Tàu và Soai RÕp phäi ðßþc giæ væng. Và ðó còn là con ð߶ng cu¯i cùng cüa ðoàn tàu cüa Häi Quân Vi®t Nam Cµng Hòa r¶i Sàigòn, ðem theo h¥u nhß t¤t cä chiªn hÕm khi¬n døng v¾i h½n 27.000 quân nhân và ð°ng bào. Ra ði ðúng lúc, không s¾m , trß¾c khi quá muµn. Ra ði nghiêm túc và an toàn. Ðó là cuµc lui binh ð©p ð¨, ð¥y kÖ lu§t Sau 25 nåm, dù có ác ý ðªn ðâu, chßa ai có th¬ chï trích ðßþc, nªu không nói là ðây nhæng l¶i khen ngþi ng߶i ði«u ðµng toàn th¬ hÕm ðµi, t× lúc manh nha kª hoÕch, cho ðªn khi trao các chiªn hÕm lÕi cho Häi Quân Hoa KÏ, là Phó Ðô Яc Chung T¤n Cang. Sau g¥n 25 nåm im tiªng, l¥n ð¥u tiên ông ðã dành cho ng߶i viªt mµt cuµc mÕn ðàm g¥n cä mµt ngày. Ông ðã v« hßu, m¡t yªu, không ð÷c ðßþc nhi«u, nhßng trí nh¾ còn t¯t. Bên ly rßþu chát nhß mµt th¶i phong lßu ð¥y quy«n uy cüa mµt v¸ Ðô Яc Häi Quân. Ông ch§m rãi k¬ v« cuµc lui binh ¤y và cä v« cuµc ð¶i ông.

Ðßþc höi, ai là ng߶i có công nh¤t trong kª hoÕch này, ông c߶i và ðáp, "T¤t cä m÷i ng߶i nhß anh biªt, sÑc mÕnh cüa Häi Quân là sÑc mÕnh t§p th¬. Trên con tàu không phäi mµt mình ông HÕm Trß·ng làm ðßþc m÷i vi®c, mà là sñ hþp lñc hài hòa, khéo léo cüa t¤t cä m÷i ng߶i. Tàu tách bªn mà anh thüy thü làm giây không buông giây ðúng lúc thì con tàu làm sao ra ðßþc. Chuyªn ði nói trên là công lao cüa t¤t cä anh em Häi Quân thuµc m÷i c¤p b§c. Và cûng là truy«n th¯ng tµt ð©p cüa Häi Quân mình." Mµt cách cø th¬, ai là ng߶i thäo kª hoÕch, lo thi hành kª hoÕch, ông ðáp "Khi ð¤t nß¾c ðã ðªn lúc phäi tính chuy®n ði hay ·, ng߶i giúp tôi soÕn thäo kª hoÕch là ông Chí (Phó Ы Яc Nguy­n Hæu Chí), Tß L®nh Hành Quân Bi¬n, ông S½n (Nguy­n Xuân S½n, ÐÕi Tá Tß L®nh HÕm еi) ông Ki¬m (ÐÕi Tá в Ki¬m, ÐÕi Tá Tham Mßu Phó Hành Quân) ông Luân (ÐÕi Tá Chi Huy Trß·ng Tiªp V§n) và ông Khuê (ÐÕi Tá PhÕm MÕnh Khuê, Tham Mßu Phó Hành Quân Bi¬n). Ðó là lúc sØa soÕn." Ông ng×ng mµt chút và tiªp "Ðâu nhß hôm 26/4/75, tôi có h÷p Bµ Tham Mßu lÕi, nói rõ ý ð¸nh là phäi ra khöi Sàigòn. Mà ði là cùng ði t¤t cä. Ra khöi Sài-gòn, giæ l¤y toàn th¬ lñc lßþng r°i s¨ tính sau. Bây gi¶ các tàu bè phäi l¤y ð¥y d¥u nß¾c, tiªp li®u càng nhi«u càng t¯t....Ông Luân có höi, thª phiªu phát thª nào. Tôi c߶i, ðªn gi¶ này mà còn phiªu gì næa. Ai mang ðßþc bao nhiêu cÑ ra sÑc mà mang."

Sñ ra ði cuä ðoàn t¥u có tính cách chiªn lßþc, v§y trß¾c khi có quyªt ð¸nh này, Ðô Яc có ðßþc chï th¸ cuä T±ng Th¯ng hay chính phü không? Ðô Яc Cang ðáp:" Gißã lúc mà tình hình quân sñ và chính tr¸ r¯i loÕn nhß thª, ông Dß½ng Vån Minh không có mµt quyªt ð¸nh gì. Tôi có g£p ông, höi, ông chï ðáp:" TuÏ các anh..." Vì thª tôi ðã chï th¸ b¢ng mi®ng cho ÐÕi Tá S½n, Tß L®nh HÕm еi ð¬ sÇng sàng ðem HÕm еi ra bi¬n. Và mµt cách cø th¬, tôi ðã ð£c bi®t nh¡c ông S½n phäi dành 2 chiªc Dß½ng V§n HÕm v¾i t¤t cä các phß½ng ti®n truy«n tin và tiªp li®u, mµt chiªc dành cho chính phü khi phäi r¶i Sài Gòn b¢ng ð߶ng thuÖ, chiªc kia dành cho Bµ Tß L®nh Häi Quân. V¾i loÕi chiªn hÕm này có bãi ðáp cho hai trñc thång."

Nhßng r°i T±ng Th¯ng Minh không xØ døng. Ðô Яc Cang ðáp:" Trß¾c khi ðoàn t¥u ra ði, tôi có cho Ðô Яc Di®p Quang ThuÖ,Tham Mßu Trß·ng lên g£p ông Minh. Ông vçn không có quyªt ð¸nh nào khác, chï nói:" Thôi các anh ði ði.."

Nhß thª T±ng Th¯ng Minh mu¯n r¶i Sài Gòn b¢ng ð߶ng thuÖ r¤t d­ dàng. Ðô Яc Cang tiªp:" Ðúng thª, ðó là mµt quyªt ð¸nh can ðäm và ð¥y trách nhi®m. Ðúng hay sai lÕi là v¤n ð« khác.

Còn · ngoài bi¬n, ai là ng߶i ð¡c lñc nh¤t? Ðô Яc Cang lÕi c߶i và nói: "Nhi«u ng߶i k¬ công mình l¡m. Sai cä. Ng߶i giúp tôi nhi«u nh¤t, ð¡c lñc nh¤t, ngày ðêm lo cho ðoàn tàu là ông Hùng (Phó Ы Яc Ðinh MÕnh Hùng). Nªu phäi nói l¶i cám ½n, hay tß·ng thß·ng thì chï có ông Hùng." Ông lÕi c߶i và tiªp: "M¾i ðây có ng߶i nói là ông Richard Armitage lo cho ðoàn tàu. Sai. Ông ta chi là mµt v¸ sî quan liên lÕc, giæa Häi Quân MÛ và ðoàn tàu cüa Häi Quân Vi®t Nam không h½n không kém. Khi ðoàn tàu vào häi ph§n Phi Lu§t Tân, Chánh phü Phi không cho vào, vì ðoàn tàu còn treo c½ Vi®t Nam Cµng Hòa. Chính tôi ðã ð« ngh¸, trälÕi tàu chiªn cüa MÛ cho MÛ, theo tinh th¥n tài li®u vi®n trþ MAP (Military Aid Program), vì tàu cüa MÛ giao cho Vi®t Nam Cµng Hòa sØ døng, khi không sØ døng næa thì phäi trao lÕi cho MÛ, và ðoàn tàu vào Subic, là cån cÑ cüa MÛ, chÑ có vào ð¤t Phi ðâu". Vçn c߶i , ông tiªp "Ông Armitage yêu c¥u ðoàn tàu ði thÆng ðªn Guam. Tôi bäo, không ðßþc. G¥n 30 ngàn ng߶i trên tàu, bao nhiêu v¤n ð«. Mà dù có ði Guam cûng phäi vào Subic ð¬ tiêp tª ðã chÑ... Thª là ðoàn tàu vào Subic, cån cÑ cüa MÛ, mình giao tàu lÕi cho MÛ. Trß¾c ðó mình ðã t± chÑc làm l­ hÕ qu¯c kÏ Vi®t NamCH r¤t long tr÷ng và cäm ðµng"

Khi ðoàn tàu r¶i khöi Sàigòn, ðã · ngoài bi¬n, mà T±ng Th¯ng Dß½ng Vån Minh không ð¥u hàng thì sao !" Ông ðáp: "Thì ít nh¤t ta vçn giæ ðßþc toàn lñc lßþng cüa Häi Quân mình. Khi ¤y, nªu th¶i cuµc thu§n ti®n ta lÕi quay tr· lÕi, vào C¥n Th½ chÆn hÕn. — ðó v¤n ð« tiªp li®u còn ð¥y ðü. D¥u nh¾t và ðÕn dßþc còn nhi«u. Nhßng Sàigòn, hôm ðó ¤y là ngày 29/4/1975, ðoàn tàu phäi ra cái ðã. Ra trß¾c khi tøi nó tiªn sát vào b¶ sông Soai RÕp, Lòng Tàu. Và nhß chúng ta th¤y, hôm sau 30/4/1975, khi chúng ta · ngoài kh½i an toàn r°i, ông Minh tuyên b¯ ð¥u hàng. Lúc ¤y có mµt s¯ tàu r¶i Saigòn, mµt s¯ bi b¡n. Chiªc tàu nào có ông nhà báo Chu TØ, b¸ ðÕi bác cüa xe tång Vi®t Cµng b¡n ðó.... Ch§m m¤y tiªng là höng hªt."

Còn Phó Ы Яc Hoàng C½ Minh? Ðô Яc Cang lÕi c߶i và nói: "Ông Minh lo v« liên lÕc, nên các chiªn hÕm chï nghe th¤y tiªng ông ¤y. Nhßng trên thñc tª, t× lúc tàu ra ði, cho ðªn khi giao tàu cho MÛ, trên ð߶ng ði chúng ta ð«u tiªp cÑu các ghe xu°ng cüa ð°ng bào vßþt bi¬n h® th¯ng chï huy do tôi ði«u khi¬n vçn r¤t nghiêm chïnh. Tuy ð¤t nß¾c ðã l÷t vào tay Cµng Sän, nhßng ðoàn tàu vçn còn trß½ng c¶ Vi®t Nam Cµng Hòa, và phäi nói là trên t¤t cä các chiªn hÕm, kÖ lu§t vçn ðßþc duy trì, không h« có sñ r¯i loÕn nào. Ðó là công lao cüa t¤t cä m÷i ng߶i, thuµc m÷i c¤p b§c. Tôi hãnh di®n v« tinh th¥n ¤y, và cám ½n t¤t cä anh em."

Ðßþc höi lý do thành l§p Lñc Lßþng Уc Nhi®m 99, ông c߶i r°i thong thä ðáp:" T× xßa ðªn nay, trong ngh® thu§t chiªn tranh, tiªn ðã khó, lùi lÕi càng bµi ph¥n khó h½n. Trong lúc lui, lñc lßþng h§u v® là quan tr÷ng nh¤t. Lát nßã ðây, anh tiªp xúc v¾i ÐÕi Tá Dõng, Tß L®nh Lñc Lßþng này ð¬ n¡m væng møc ðích v« vi®c thành l§p LLÐN 99, nh¤t là sñ hæu hi®u cuä nó trong vi®c bäo v® Sài gòn, nh¤t là thuÖ lµ huyªt mÕch Lòng Tào và Soài RÕp."

Tr· lÕi v¾i v¤n ð« bäo v® b¶ bi¬n Vi®t Nam, chuy®n xâm nh§p,ðßþc nh¡c lÕi v« con tàu cüa Vi®t Công vào Vûng Rô ngày 19/2/1965, trong tài li®u cüa Vi®t Cµng, ðây là thÑ 23 con tàu này ðã xâm nh§p vào ¶ bi¬n mi«n Nam. Ði«u quan tr÷ng là, ngoài vi®c tàu h÷ xâm nh§p, h÷ còn có ð½n v¸ bªn b¯c dÞ hàng, và di chuy¬n ði ngay, có nghîa là h÷ n¡m ðßþc dân, Ðô Яc Cang, c߶i và höi lÕi: " Anh ði tàu, các anh khám xét các ghe thuy«n trên bi¬n, các anh khám xét gi¤y t¶ cüa h÷, các anh có biªt gi¤y ðó th§t hay giä, ng߶i c¤p là ai..." Ông nh¤p mµt h¾p rßþu vang nhö, r°i tiªp: "Ðó là v¤n ð«. L¨ ra tÕi các ð½n v¸ quanh b¶ bi¬n, b¶ sông, phäi do Häi Quân cai quän... Ðó là v¤n ð«, và ai h÷ giao cho mình. Tª nh¸ l¡m. Cái khó là · ðó.

Rµng h½n nßã, ðßþc höi tÕi sao Mi«n Nam m¤t v« tay Cµng Sän? Ông ðáp: "Trß¾c hªt, ta không n¡m ðßþc tiªp v§n. MÛ h÷ n¡m, khi h÷ buông là ta nguy. H½n næa ta không có chiªn lßþc lâu dài các chánh phü thay nhau nhß c½m bßã, nh¤t sau vø Ю I Cµng Hòa b¸ l§t ð±. Cuµc chiªn cüa chúng ta lÕi chï là tñ v®. Cµng Sän nó t¤n công ð½n v¸ mình. mình giæ ðßþc k¬ là ðã th¡ng, thì cái thua ðã có t× cån bän". R°i ông lÕi höi ngßþc lÕi ng߶i viªt; " Chúng ta nhß anh v¾i tôi, ð«u yêu nß¾c cä. Ta ðâu có ßa gì th¢ng Tây. TÕi sao ta lÕi chiªn ð¤u bên cÕnh Tây ðánh Vi®t Minh." Ng߶i viªt ng°i im, ông tiªp: "T¥u hay Tây ð«u là ng߶i ngoài, lâu hay mau, nhß thÑ b®nh ngoài da, t× t× ta s¨ tìm cách tr× ði ðßþc. Còn cái anh Cµng Sän, lÕi là thÑ Cµng Sän Vi®t Nam, ðó là mµt thÑ b®nh t× trong máu, phäi lo chæa trß¾c. B®nh Cµng Sän nó th¤m vào máu, nguy hi¬m l¡m. Ðó là cái lý mà ta · bên cÕnh Tây ðánh Cµng Sän" Vçn ly rßþu nho trên tay, ông tiªp: "Tôi sinh nåm 1926 tÕi Gia иnh. Lúc m¾i l¾n, tôi r¤t ghét Tây. Tôi ðã ð¸nh ra bßng theo kháng chiªn r°i ðó chÑ. Nhìn th¢ng Tây nghinh ngang trên ð¤t nß¾c mình, tôi bñc l¡m. Giæa lúc ¤y tôi có hai ông c§u, là hai v¸ linh møc, ði theo kháng chiªn b¸ Tây b¡t, nh¯t · bót Catinat. Sau ðßþc thä ra, g£p tôi, tôi tö ý mu¯n ra bßng, hai ông c§u tôi gi§n l¡m, m¡ng r¢ng, mày có ngu không. Ra ðó ai tin mày, mày b¸ lþi døng r°i m¤t xác thôi...R°i th¶i cuµc ðßa ð¦y, tôi ðã là sî quan hàng häi, lúc thành l§p Häi Quân, tôi vào Häi Quân. Bän thân tôi, tôi không ßa nªp s¯ng Quân еi. Nhßng bà cø thân sinh tôi lÕi khác, cø nói, ðã là quân nhân con không ðßþc hèn. Chªt thì chªt, không bao gi¶ hàng cä. Con chªt · ðâu má ðªn ðó l¤y xác con v«. Không bao gi¶ hèn nhát hàng gi£c." Vçn c߶i, ông tiªp: "Nªu tôi còn làm Tß L®nh Bi®t Khu Thü Ðô, có l¨ tôi s¨ · lÕi ch¯ng tøi nó cho t¾i chªt...." Ng߶i viªt bàng hoàng nhß v×a nghe qua câu chuy®n cû trong C± H÷c Tinh Hoa. Ðþi cho sñ bàng hoàng l¡ng lÕi, mµt câu höi khác ðßþc nêu lên là "V¾i tß cách là mµt v¸ sî quan c¤p Ðô Яc, trong nhæng ngày ð¥u tÕi MÛ, Ðô Яc có g£p nhæng khó khån, nhæng phi«n løy gì không?" Ông d½ tay nhß cän câu tôi nói và trä l¶i ngay: "Bäo r¢ng cñc ß. Lúc · bên nhà ði hành quân nguy hi¬m, ðói khát, thiªu th¯n bao nhiêu. Gi¶ ði làm, cûng chï v×a sÑc, và ð¥y ðü phß½ng tiên an toàn, v×a sÇn có thu¯c men khi ðau yªu, có gì là kh±. Bäo là nhøc ß. Nªu · lÕi bên nhà, dß¾i sñ hành hÕ cüa Vi®t Cµng, cái nào nhøc h½n..."

Nói v« nhæng vui, bu°n trong ð¶i quân ngû, ông ch§m rãi: "Cái vui và cái bu°n ði ðôi v¾i nhau. Lúc m¾i ra tr߶ng, ông Ch½n (Ðô Яc Tr¥n Vån Ch½n) ð±i xu¯ng chiªc LCM, tôi ð±i xu¯ng 2 chiªc LCVP, và n¢m chung v¾i anh em ðoàn viên. 5 cái gi߶ng väi tháo ra. Lau sàn g² cho sÕch, th¥y trò n¢m chung bên nhau. Anh em vui bu°n có nhau. Khi ðeo t¾i lon Thiªu Tá r°i, xa lính. Công vi®c lúc này chï còn có cái bàn và cái ghª, m¤t vui." Ông lÕi nh¤p mµt h¾p rßþu nhö và tiªp: "Nåm 58, · Trà Vinh, lúc thành l§p Gian Ðoàn 23 Xung Phong, sinh hoÕt v¾i anh em ðoàn viên, tôi còn nh¾ anh LÕc, HÕ sî c½ khí. Anh LÕc có mµt cô b° bán d×a tß½i · bên kia sông. M²i bu±i trßa anh ta lµi qua bên kia sông tán cô b°, khi v« lÕi mang cho tôi mµt tái d×a tß½i. D­ thß½ng l¡m. R°i ði hành quân tÕi Sa Ðéc, anh ta chªt. B¸ mìn." Nói t¾i ðó nét m£t ông ð±i khác, chìm l¡ng, bâng khuâng.

Su¯t bßã, ông h¥u nhß chÆng ån bao nhiêu chï nh¤m nh¤p ly rßþu chát. Gi÷ng nói ông nhß m²i lúc m²i thêm hßng ph¤n và th¤p thoáng sñ b°i h°i. Ông nói: " Lính tráng lß½ng l§u ðâu có bao nhiêu mà m²i l¥n vi phÕm kÖ lu§t b¸ tr× lß½ng, ghi ði¬m r°i làm sao lên lon. Do ðó, th¤y tôi chï nh¯t mà không ghi vào quân bÕ. ÐÑa nào n£ng l¡m, tôi ðßa ra höi:" Thay vì 8 ngày tù, gi¶ m¥y ch¸u tám hèo ðßþc không? Lính tráng nhß hi¬u ðßþc lòng tôi, nên b¸ ðánh mà vçn vui." H¾p mµt h¾p rßþu næa, ð¸nh nói thì phu nhân cuä ông, tóc ðã bÕc, vë m£t th§t phúc h§u, nh¡c:" Ông ån ði ch¾." R°i bà quay sang nói v¾i chúng tôi: "Hôm nay ông ¤y vui l¡m ð¤y. Ít khi ông nói nhi«u thª." Ðô Яc Cang lÕi tiªp: "Lúc ¤y, nh¢m nåm ð¥u thành l§p Häi Quân ¤y mà, quanh tôi nhi«u anh em ðoàn viên là ng߶i B¡c. Vui l¡m. Có l¥n ði hành quân tÕi аng Tháp M߶i, tàu v×a nhô ra khöi ð¥u con kinh, anh ðoàn viên g¯c B¡c KÏ kêu lên:" Úi chà..." Tôi höi gì thª chú. Anh ta chï ra cánh ð°ng trß¾c m£t và nói:" Mênh mông nhß b¬..."

Cuµc mÕn ðàm t¾i ðây coi nhß tÕm ðü. Ðã 4 gi¶ 30 chi«u. Chúng tôi g°m anh Tr¥n Ch¤n Häi, T±ng Hµi Trß·ng Häi Quân và anh Thân, mµt cñu ðoàn viên thâm niên Häi Quân, ð¸nh cáo t× ra v«. Ông nghiêm m£t và nói: "T× sáng ðªn gi¶, tôi trä l¶i cuµc phöng v¤n cuä....các ông nhà báo. Bây gi¶ là l®nh. Các anh hãy · lÕi ån bæa c½m næa, r°i mu¯n höi thêm cái gì cÑ höi? Các v¸ phu nhân cüa Ðô Яc Cang và ÐÕi Tá Dõng cûng hùa theo "Ðây là ð¤t núi, có ai thèm · lÕi ch½i ðâu...", nên chúng tôi ðành phäi ng°i lÕi, ån mµt bæa c½m chi«u næa. Trong khi ch¶ c½m, cuµc mÕn ðàm m²i lúc m²i thêm vui, ð¥y thân m§t. ÐÕi Tá Dõng chü nhà nhß¾ng m¡t nh¡c tôi. "Höi ðÕi ði, höi gì cÑ höi...". Ðô Яc Cang, vçn xoay xoay ly rßþu vang trß¾c m£t, liên tøc k¬ thêm v« nhæng phi«n løy, nhæng hi¬u l¥m giæa anh em Häi Quân v¾i nhau, ông c߶i luôn mi®ng và nói "Tôi ðã ngoài 70 r°i. Tøi trë cûng ðã h÷c hành xong, công vi®c êm ä. Tôi ðã làm xong vi®c ð¶i. Tôi chï còn ch¶ hai vi®c: Vào nhà thß½ng và theo v« v¾i Chúa". Chúng tôi ng°i nghe b²ng th¤y quanh qu¤t ðâu ðây nhß mµt l¶i t× giã. Ðô Яc Cang tiªp: "Nghî lÕi chuy®n ð¶i th§t nhß m£t tr¶i chi«u. Tôi không gi§n ai. Tôi còn m×ng là ðã có nhæng quyªt ð¸nh ðúng lúc, tránh nhæng ði«u ðáng tiªc..." Ông tiªp tøc nói, nhßng lÕi d£n: "Thôi, viªt lÕi các ph¥n trên thôi nhé. Ph¥n v×a nói, ð¬ ðªn khi tôi v« v¾i Chúa, lúc ¤y các anh có mu¯n viªt thì viªt."

C½m tôi xong, tr¶i ðã t¯ùi. Khí núi ðã có ph¥n h½i se lÕnh. Ông bà Ðô Яc Cang và ông bà ÐÕi Tá Dõng ð«u ra ngoài cØa b¡t tay t× giã chúng tôi. Ông Dõng nói: "Фt núi, m¤y khi có khách vui nhß hôm nay." Xe chuy¬n bánh. Qua kính xe, tôi th¤y Ðô Яc Cang ðµi cái nón ði bi¬n do anh Häi t£ng. Khuôn m£t ông chìm vào bóng t¯i, chï th¤y cái huy hi®u trên nón sáng loáng hi®n rõ cái neo n¢m giæa hai hàng lá lúa vàng tß½i.


Phan LÕc Tiªp, ghi
4/10/99