L¶i nói ð¥u:

Ðây là nhæng sØ li®u do cñu Phó Ы Яc Ðinh MÕnh Hùng cung c¤p qua hình thÑc thß phöng v¤n do Ban SoÕn Thäo Häi SØ ( hi®n nay danh xßng ð±i lÕi là Ban Sßu T§p SØ Li®u ) soÕn. T× nhæng sØ li®u tiêu bi¬u nhß tài li®u này, Ban Sßu t§p SØ Li®u s¨ tham khäo t× nhi«u phía, sau ðó m¾i ðúc kªt ð¬ soÕn thành cu¯n SØ Li®u Häi Quân Vi®t Nam Cµng Hòa. Chúng tôi mong möi ðßþc nh§n thêm nhæng sØ li®u m¾i. T.M. Ban Sßu T§p SØ Li®u.

Phan LÕc Tiªp
Liên lÕc Email: hq504@hotmail.com

* Vào tháng 4 nåm 1951, Ðô ð¯c Ortoli (HQ Pháp) ð« ngh¸ cung c¤p cho HQVN:

- Hai Giang ðoàn Xung Phong vào nåm 1951
- Trung Tâm Hu¤n Luy®n Thüy Thü vào nåm 1952
- Nhi«u Giang Ðoàn Tu¥n Giang vào nåm 1953
- B¯n Trøc Lôi HÕm vào nåm 1954.
- Mµt Phi еi Thüy Phi C½ vào nåm 1955.
- Hai Hµ T¯ng HÕm.
- Mµt Tu¥n Duyên HÕm.

* Tháng 11 nåm 1951, kh·i công xây c¤t Trung Tâm Hu¤n Luy®n Häi Quân Nha Trang.

* Ngày 6 tháng 3 nåm 1952, Qu¯c Trß·ng Bäo ÐÕi ký Ngh¸ Ðinh s¯ 2 thành l§p Häi Quân Vi®t Nam.

* Ngày 1 tháng 10 nåm 1952, khóa 1 Sî Quan Häi Quân mãn khóa. Khóa này ðßþc hu¤n luy®n trên chiªn hÕm Pháp, g°m có 6 sî quan ngành chï huy và 3 sî quan ngành c½ khí.

* Ngày 1 tháng 11 nåm 1952, khai giäng khóa 2 Sî Quan Häi Quân tÕi Trung Tâm Hu¤n Luy®n Häi Quân Nha Trang g°m 12 sî quan ngành chï huy và 4 sî quan ngành c½ khí ( khóa này mãn khóa khoäng tháng 5 nåm 1953 và tôi, Ðinh MÕnh Hùng thuµc khóa này.

* Ngày 12 tháng 7 nåm 1952, Trung Tâm Hu¤n Luy®n Häi Quân Nha Trang b¡t ð¥u hoÕt ðµng v¾i khóa 1 chuyên nghi®p g°m 150 khóa sinh và khóa 1 hÕ sî quan v¾i 25 khóa sinh.

* Ngày 13 tháng 10 nåm 1954, T±ng Th¯ng Ngô Ðình Di®m ký ngh¸ ð¸nh thành l§p Thüy Quân Løc Chiªn Vi®t Nam.

* Ngày 10 tháng 4 nåm 1953, thành l§p Giang Ðoàn 25 Xung Phong tÕi C¥n Th½, và sau ðó các Giang Ðoàn tiªp theo ðßþc thành l§p:

- Giang Ðoàn 21 tÕi MÛ Tho
- Giang Ðoàn 22 tÕi Nam иnh (B¡c Vi®t)
- Giang Ðoàn 23 tÕi Vînh Long
- Giang Ðoàn 24 tÕi Nam иnh dñ trù ðóng tÕi Hßng Yên
- Ngày 20 tháng 7 nåm 1954, Hi®p иnh Geneve ðßþc ký kªt

— ngoài B¡c:

- 80 ngày sau khi ký kªt, ta rút khöi Hà Nµi
- 100 ngày sau khi ký kªt, ta rút khöi Häi Dß½ng
- 300 ngày sau khi ký kªt , rút khöi Häi Phòng.

Trong Nam:

Vi®t Cµng cûng áp døng mµt l¸ch trình tß½ng tñ ð¬ rút khöi mi«n Nam.

1/ Sau khi ra tr߶ng ít lâu, tôi ðßþc thuyên chuy¬n v« Giang Ðoàn 24 Xung Phong tÕi Nam иnh. Giang Ðoàn này ðßþc dñ trù ðóng · Hßng Yên, nhßng vì Hßng Yên chßa sÇn sàng, nên ðóng tÕi Nam иnh cho ðªn khi có Hi®p иnh Geneve. Ðây là mµt Giang Ðoàn n£ng, g°m có: mµt Giang Pháo HÕm (LSIL) chï huy và hai Phân еi, m²i Phân еi g°m 1 Ti«n Phong Ðînh, 3 LCM,4 LCVP, và 2 Stcan. M£c dù các chiªn hÕm, chiªn ðînh trß½ng c¶ qu¯c gia Vi®t Nam ( c¶ vàng ba s÷c ðö), ð½n v¸ trß·ng vçn là ng߶i Pháp. Sî quan Vi®t Nam m¾i ð¥u chï huy các Phân еi và sau ðó ðäm nh§n chÑc vø HÕm Phó Giang Pháo HÕm ( tr߶ng hþp cüa tôi). Thüy thü ðoàn h²n hþp Pháp, Vi®t.

Trong th¶i gian · Nam иnh, công tác cüa Giang Ðoàn là giæ an ninh thüy lµ sông H°ng Hà t× cØa bi¬n ðªn Nam иnh và ph¯i hþp hành quân m· rµng vùng ki¬m soát lên t¾i Hßng Yên. Công tác hàng ngày là tu¥n ti¬u, rà mìn t× Nam иnh ðªn cØa Ba LÕt. Lâu lâu ðøng ðµ nh©. Sau khi ký Hi®p иnh Geneve, Giang Ðoàn ðäm nh§n công tác di tän dân chúng t× Phát Di®m ra t¥u l¾n ngoài bi¬n. Sau ðó, Giang Ðoàn ðßþc di chuy¬n vào Nam và tÕm trú tÕi MÛ Tho. Trong Nam , Giang Ðoàn tham gia công tác chuy¬n v§n t§p trung cán bµ t§p kªt Cµng Sän · vùng Ti«n Giang vào аng Tháp M߶i.

2/ Tháng 5 nåm 1955, Pháp trao quy«n chï huy 4 Häi Ðoàn ( còn g÷i là Giang Ðoàn) cho Vi®t Nam. Tôi nh§n Häi Ðoàn 25 tÕi C¥n Th½.

- T× ngày 5 tháng 6 nåm 1955-ngày19 tháng 6 nåm 1955, hành quân Ðinh Tiên Hoàng d©p lñc lßþng võ trang Hòa Häo tÕi mi«n Tây. Giang Ðoàn 25 ð± quân án ngæ, chiªm Cái V°n, C¥n Th½.

- T× ngày 21 tháng 9 nåm 1955, tham gia chiªn d¸ch Hoàng Di®u d©p lñc lßþng võ trang Bình Xuyên tÕi R×ng Sát. Giang Ðoàn 25 tu¥n ti¬u và án ngæ. Cä 4 Giang Ðoàn 21,22,23,24 XP cùng tham dñ chiªn d¸ch này

- Khi chiªn d¸ch Nguy­n Hu® d©p Ba Cøt tÕi mi«n Long Xuyên khai di­n vào tháng 12 nåm 1955, tôi ðã ðßþc thuyên chuy¬n sang lãnh nhi®m vø HÕm Trß·ng Trþ Chiªn HÕm Nö Th¥n, HQ 225. Ðang hoÕt ðµng tÕi V¸nh Thái Lan thì ðßþc ïtin Trung Uùý Nguy­n Vån Trø ( ð°ng khóa v¾i tôi) tØ tr§n tÕi Long Xuyên, trong cuµc hành quân này vào khoäng trß¾c Giáng Sinh.

3/ Hành quân Sóng Tình Thß½ng:

Khai di­n ngày 3 tháng 1 nåm 1963, ngçu nhiên trúng vào ngày sinh nh§t cüa T±ng Th¯ng Di®m.

a. Møc ðích:
Tái chiªm và bình ð¸nh khu vñc Nåm Cån.

b. Thành ph¥n tham dñ:
* Häi Quân:
- 1 Dß½ng V§n HÕm(LST)
- 4 Häi V§n HÕm (LSM)
- 2 Giang Pháo HÕm (LSIL)
- 1 Trþ Chiªn HÕm(LSSL)
- 1 Giang Ðoàn Xung Phong.
- 2 Duyên ðoàn

* Thüy Quân Løc Chiªn:

2 Ti¬u Ðoàn + 1 BCH/Liên Ðoàn

c. Chï Huy:
- Chï Huy Trß·ng Hành Quân: HQ ÐÕi Tá H° T¤n Quy«n,
- Chï Huy Trß·ng Lñc Lßþng б Bµ: Trung Tá Lê Nguyên Khang
- Tham Mßu Trß·ng: HQ Thiªu Tá Ðinh MÕnh Hùng. (lúc ðó tôi ðang chï huy Häi Lñc, nhßng ÐÕi Tá Quy«n ðßa tôi sang thiªt kª cuµc hành quân)

d. T±ng Quát Quan Ni®m Hành Quân nhß sau:

Giai ÐoÕn I: ( Khoäng 1 tháng)

Lñc lßþng TQLC ð± bµ t× möm Cà Mâu (Xóm M¾i), hành quân truy lùng và tiêu di®t ð¸ch tÕi phía Nam sông CØa L¾n; sau ðó các chiªn hÕm và häi thuy«n cùng TQLC vào tái chiªm Nåm Cån. Bi®t phái mµt Giang Ðoàn khai thông thüy lµ t× Ð¥m D½i xu¯ng Nåm Cån .

Giai ÐoÕn II: (Khoäng 1 tháng) HQ Thiªu Tá Nghiêm Vån Phú chï huy.

- Xây dñng cån cÑ Nåm Cån. Tái l§p qu§n Nåm Cån.
- Hành quân m· rµng vùng bình ð¸nh.

Sau Giai ÐoÕn II:

- Công tác bình ð¸nh do lãnh th± thi hành.

4/ Nh§n xét v« gia tr¸ và khä nång Giang Lñc trong giai ðoÕn này:Trên cä hai phß½ng di®n bình ð¸nh lçn hành quân, các Giang Ðoàn r¤t hæu døng tÕi mi«n Nam Vi®t Nam vì: höa lñc mÕnh-di ðµng nhanh chóng và d­ dàng-phân tán möng ðßþc.

V« Hành Quân: ÐÕi Tß¾ng Lê Vån TÜ ðã có nh§n xét nhß sau: Mi«n Nam Vi®t nam nhi«u sông lÕch, các cuµc hành quân Ðinh Tiên Hoàng, Hoàng Di®u, và Nguy­n Hu® ðã không th¬ nào thành công ðßþc nªu không có sñ y¬m trþ cüa Häi Quân.

V« Bình иnh: Các Giang Ðînh bi®t phái cho các tïnh r¤t hæu hi®u trong công tác y¬m trþ höa lñc, chuy¬n v§n hành quân và bäo v® các ð°n bót khi b¸ Vi®t Cµng ðe d÷a.

Nói chung cho ðªn nåm 1965, các Giang Ðoàn Xung Phong hoÕt ðµng tÕi các Vùng Chiªn Thu§t có trách nhi®m y¬m trþ trñc tiªp cho các Bµ Tß L®nh Vùng Chiªn Thu§t. Tùy theo nhu c¥u và chï th¸ cüa các Bµ Tß L®nh Vùng Chiªn Thu§t, Giang Ðoàn tång phái Giang Ðînh cho các Ti¬u Khu ho£c tham gia các cuµc hành quân quan tr÷ng. Kªt quä hoÕt ðµng hæu hi®u.

Ðinh MÕnh Hùng