|
Trong th¶i quân Nguyên sang xâm chiªm nß¾c ta,
sau hµi ngh¸ quân sñ · VÕn Kiªp ð¬ bàn ð¸nh kª ch¯ng
gi£c Nguyên, Hßng ÐÕo Vß½ng Tr¥n Qu¯c Tu¤n viªt "h¸ch"
cho ph± biªn trong dân chúng ð¬ hi®u tri®u các tß¾ng sî
và nhân dân hãy cß½ng quyªt ch¯ng xâm lång. Nµi dung bài
h¸ch ðßþc cØ nhân Nguyn vån Bình d¸ch thành l¯i song th¤t
løc bát nhß sau:
Xßa KÖ Tín li«u thân ch¸u chªt,
CÑu Hán Vu½ng thoát khöi Hoàng Dß½ng
Do Vu cháu S· Chiêu Vß½ng,
Gi½ lßng ðÞ giáo tìm ð߶ng cÑu vuÕ
Kìa Dñ Nhßþng thu· xßa ng߶i T¤n,
T×ng nu¯t than l§n ð§n phøc thù.
Kìa Thân Khoái mµt T¬ Phu,
Ch£t tay theo nÕn v¾i vua T«.
Quan nhö nhßa U¤t Trì Kính ÐÑc,
Giúp Thái Tông khöi bß¾c trùng v¸
Cäo Khanh quan · biên thùy,
Già m°m chØi gi£c không h« tiªc thân.
B§c nghîa sî trung th¥n t× trß¾c,
T×ng di®t thân cÑu nß¾c có nhi«u.
Nhæng ng߶i kia nªu chÆng li«u,
Chªt suông nhß ðám næ lßu xó nhà.
Còn danh tiªng ðâu mà chép lÕi,
Cùng ki«n khôn truy«n mãi không ng¥n.
Các ngß½i dòng dõi vû th¥n,
Xßa này nào có hi¬u vån nghîa gì.
Nghe câu chuy®n bán nghi bán tin,
Sñ muôn nåm nh¡c ðªn chi vay ?
Nay ta hãy nói cho hay,
ThØ xem T¯ng, Thát truy®n này ra sao ?
Vß½ng Công Kiên ng߶i nào thª v§y ?
Tß¾ng Nguyn Vån L§p ¤y ng߶i nào ?
Ðiªu ngß th¢ng bé tëo teo,
Ch¯ng quân Mông C± °n ào tråm muôn.
Khiªn quân T¯ng th¡ng luôn m¤y tr§n,
Ъn bây gi¶ dân vçn hàm ân.
Ngµt Lang là tß¾ng Яc Quân,
V¾i TÏ tß¾ng Xích là nhân ph¦m nào ?
Ngoài muôn d£m quän bao nß¾c ðµc,
Trong m¤y ngày phá r¯c quân Nam.
Lòng vua Thát Ðát ðã cam,
DD^'n nay l×ng lçy tiªng th½m nh߶ng nào ?
Ta v¾i ngß½i sinh vào ð¶i loÕn,
V×a g£p bao c½n v§n hÕn gian nan.
SÑ Nguyên lai vãng bao l¥n,
M÷i n½i ð߶ng sá muôn vàn nôn na÷
Tri«u ðình b¸ cú di«u soi mói,
T¬ tß¾ng thì lang sói rë khinh.
Mßþn oai H¯t Li®t tranh giành,
L¤y bao cüa báu chßa ðành lòng tham.
C§y thª chúa Vân Nam nÕt nã,
Ðòi bÕc vàng hªt cä kho tÕ
Th¸t nuôi hùm ðói mãi a ?
Sao cho thoát khöi lo xa sau này.
Ta ðây nhæng hàng ngày quên bæa,
Lúc ðêm thâu ng°i dña g¯i kiêø
Gi÷t châu t¥m tã tuôn trào,
Nhß nung gan s¡t, nhß bào lòng son.
Chí nh×ng mu¯n moi gan l¤y tiªt,
Lòng nhæng toan xë th¸t v¢m dÕ
Dù thân d¥u v¾i cö hoa,
Dù da ngña b÷c thân ðà cûng vu¸
Các ng߶i v¯n là ng߶i môn thuµc
Ðßþc trông nom m÷i vi®c binh c½,
Áo không, ta cÞi áo cho,
C½m không, ta së c½m no cho lòng.
Quan nhö thì ta phong chÑc cä,
Lµc ít thì ta trä lß½ng thêm.
Ði sông, ta c¤p cho thuy«n,
Ði ð߶ng, ta cûng l®nh truy«n ngña ð¸
Cho c¥m quân an nguy cùng l¯i,
Cho n¢m yên, vui nói cùng hàng.
So Vß½ng Kiên v¾i Ngµt Lang,
Ðãi chß TÏ tß¾ng m÷i ng߶i kém ch¸
Nªu vua nhøc ngß½i thì chÆng ðoái,
Mà nß¾c nguy, ngß½i lÕi làm ng½,
Ð×ng h¥u tß¾ng gi£c không d½,
Nghe ca thªt sÑ vçn tr½ táo ng°i
Khi gà ch÷i, khi th¶i c¶ bÕc,
Cuµc vui ch½i, gÞ gÕc ðü trò.
Ruµng v߶n muôn sñ ¤m no,
Vþ con vui thú riêng cho mµt mình.
Ham l§p nghi®p, quên tình nhà, nß¾c,
Mãi ði sån, nhác vi®c ngån, ng×a.
Rßþu chè hôm s¾m say sßa,
Hát hay, ðàn ng÷t s¾m trßa thöa lòng
Ðúng có lúc quân Mông, Thát t¾i,
Cña gà không ch÷c n²i áo da,
Nhæng ngh« c¶ bÕc tinh ma,
Phäi ðâu kª hoÕch cüa nhà c¥m quân ?
Ruµng nß½ng nào ðü ph¥n chuµc mÕng,
Vþ con nào ðü cáng quân nhu ?
Cüa ðâu chu¯c ðßþc ð¥u thù ?
Chó sån ðâu ðü sÑc khua gi£c tr¶i ?
Rßþu ngon khó làm m°i bã gi£c,
Hát hay không làm ðiªc tai thù.
Bây gi¶ chÆng sót l¡m ru ?
Vua tôi b¸ trói gô mµt ðàn !
Tß¾c ¤p ta b¸ tan nát cä,
B±ng lµc ng߶i cûng chÆng còn gì
Gia ðình ta b¸ ðu±i ði,
Vþ ngß½i cûng phäi ðªn khi nhøc nh¢n
Tông xã ta, ð¸ch quân xéo ði,
Ph¥n mµ ngß½i cûng b¸ qu§t lên.
жi ta kh± nhøc liên miên,
Cái tên nh½ nhu¯c lßu truy«n mãi sau !
Nhà các ngß½i cûng ð«u mang tiªng,
Không khöi làm nhæng tß¾ng b¸ thuÕ
Các ngß½i ðang lúc bây gi¶,
Mu¯n mong vui thích nhß xßa ðßþc nào ?
L¶i ta nhû th¤p ca ngß½i nh¾,
Phäi coi n¢m trên lØa là nguÜ
Ki«ng canh ðßa cûng th±i xùy,
Luy®n quân sî t¯t t§p ngh« ðao cung.
Khiªn ai n¤y nÑc lòng mÕnh m¨,
SÑc Bàn Mông, H§u Ngh® cûng ham.
Bêu ð¥u H¯t Li®t cho cam,
Ph½i luôn th¸t chúa Vân Nam bên ð߶ng.
Tß¾c ¤p ta chån th߶ng ¤m ch²,
B±ng lµc ngß½i hß·ng có tr÷n ð¶i
Gia ðình ta ðßþc yên vui,
Vþ con ngß½i cûng lo ð¶i tråm nåm.
Tông miªu ta nghìn nåm hß½ng lØa,
T± tiên ngß½i muôn thu· cß½ng th߶ng,
Ta ðây phï chí b°ng tang,
Các ngß½i d߶ng cûng vë vang vô cùng.
Huy hi®u ta tôn sùng mãi mãi
Tính danh ngß½i ghi v¾i sØ xanh.
B¤y gi¶ vui thú linh ðình,
Các ngß½i ð«u mu¯n bu°n tênh ðßþc nào ?
Này binh pháp soÕn theo ð¶i trß¾c,
Là "Binh Thß Yªu Lßþc" ban ra,
Các ngß½i theo ðúng sách ta,
„y là th¥n, chü mµt nhà t× xßÕ
Nªu bö sách th¶ ½ l¶i dÕy,
„y kë thù ðã m¤y ð¶i nay,
TÕi sao mà lÕi thª v¥y ?
Là thù không ðµi tr¶i này ðßþc chung.
Nªu các ngß½i lòng không biªt h±,
Không coi ð«u "sát L²" là c¥n,
LÕi không vâng dÕy luy®n quân,
„y là quay giáo, bó thân quy hàng.
Gi£n yên r°i còn mang tiªng mãi,
M£t mûi nào ðÑng v¾i cao ðây ?
Mu¯n ngß½i hi¬u rõ lòng ðây,
V§y nên thäo bÑc h¸ch n¥y cho ngh©
Nh¶ có bài H¸ch trên ðây mà quân Nam ðã toàn th¡ng quân
Mông C± hªt sÑc vë vang, lßu lÕi cho h§u thª mµt kÏ công
hi¬n hách bia truy«n vÕn ðÕi.
|
