Các chiªn ðînh LLHT xØ døng trong nhæng chuyªn công tác g°m hai loÕi: PTF (Patrol Torpedo Fast) và PCF (Patrol Craft Fast), còn ðßþc g÷i là Swift . Có 3 loÕi PTF:

- LoÕi cû nh¤t là các PT th¶i ð® nh¸ thª chiªn cüa Hoa KÏ nhßng ¯ng phóng ngß lôi ðã ðßþc gÞ bö. LoÕi t¥u này vö s¡t, máy chÕy b¢ng xång nên th߶ng ðßþc g÷i là "t¥u xång". Mµt trong nhæng PT n±i tiªng cüa Hoa KÏ là chiªc PT 109 do Trung Úy Kennedy - sau này là T±ng Th¯ng Hoa KÏ - làm hÕm trß·ng. LoÕi t¥u xång có nhi«u khuyªt ði¬m v« kÛ thu§t nhß d­ b¸ cháy, bµ tøc kªt hay b¸ trøc tr£c, nh¤t là khi vào s¯ lùi hay b¸ t¡t máy. Máy khó kh·i ðµng sau khi b¸ t¡t vì nhæng h½i th×a con lÕi khóa cÑng piston.

- LoÕi vö b¢ng g² Balsa r¤t nh© do Na Uy ðóng th߶ng ðßþc g÷i là " Nasty ". Ðây là loÕi t¯t nh¤t, d­ v§n chuy¬n và chÕy nhanh nh¤t. V« sau này, LLHH dùng toàn chiªn ðînh Nasty.

- LoÕi t¥u vö s¡t do Hoa KÏ ðóng phöng theo ki¬u "Nasty" nhßng có tên là "Osprey". LoÕi này tuy khá h½n t¥u xång nhßng n£ng n«, khä nång v§n chuy¬n và b«n bï thua Nasty xa.

Vi®c thám sát møc tiêu cho các chuyªn công tác cüa LLHT ph¥n l¾n do phi c½ gián ði®p U-2 ðäm trách. Cån cÑ U-2 chính ð£t tÕi Phi Lu§t Tân nhßng vào khoäng giæa nåm 1964, tÕi phi tr߶ng Biên Hòa lúc nào cûng có hai phi c½ U-2 túc trñc. Vào ngày có chuyªn công tác, phi c½ U-2 bay t× lúc sáng s¾m ra B¡c ð¬ thám sát møc tiêu møc tiêu l¥n chót, ðªn trßa MACSOG tÕi Sài Gòn ðã có không änh. Trß¾c khi xu¯ng t¥u ði công tác, các HÕm Trß·ng PTF ð«u tham dñ mµt bu±i thuyªt trình v« chuyªn công tác và nghiên cÑu nhæng t¤m không änh møc tiêu này. Tuy nhiên vì U-2 phäi bay r¤t cao ngoài t¥m höa ti­n phòng không nên th߶ng hình nhö không ðßþc rõ ràng. Vì v§y sau này Hoa KÏ dùng nhæng phi c½ nhö không ng߶i lái (drone) bay th¤p h½n ð¬ chøp hình møc tiêu trß¾c m²i chuyªn công tác. Ngoài ra, cûng có kª hoÕch chøp hình ban ðêm b¢ng radar.

Vì LLHT là mµt ð½n v¸ ð£c bi®t cüa Häi Quân nên ít ng߶i biªt t¾i, ngay cä ð¯i v¾i ða s¯ HQVN. M¾i ðây, mµt s¯ h° s½ Hoa KÏ ðßþc giäi m§t nên có vài quy¬n sách do ngß¾i MÛ viªt nói qua v« LLHT. Nhßng r¤t tiªc, cûng gi¯ng nhß nhæng tài li®u khác cüa ng߶i MÛ nói v« chiªn tranh Vi®t Nam, nhi«u sñ thñc ðã vô tình hay c¯ ý b¸ xuyên tÕc gây ngµ nh§n không hay. Ðây có th¬ là "thói quen" cüa ng߶i Hoa KÏ - k¬ cä "sØ gia" - th߶ng xuýt xoa tâng b¯c ng߶i th¡ng tr§n (winner) và coi rë kë bÕi tr§n (loser). Chúng tôi là ng߶i ðã phøc vø tÕi LLHT liên tiªp 5 nåm v¾i nhi«u chuyªn công tác t× nåm 1965 ðªn 1970, ti®n ðây th¤y c¥n phäi nói lên nhæng sñ th§t.

Trß¾c hªt là quy¬n sách "Tonkin Gulf and the Escalation of VietNam war" cüa tác giä Edwin E. Moise. Ông này là giáo sß sØ h÷c chuyên v« chiªn tranh Vi®t Nam tÕi tr߶ng ÐÕi H÷c Clemson, ti¬u bang North Carolina. Theo dß lu§n, giáo sß Moise ðßþc coi là ng߶i có nhi«u tài li®u nh¤t và có th¦m quy«n nh¤t v« phß½ng di®n sØ h÷c khi nói v« chiªn tranh Vi®t Nam. Tóm lÕi, ông Moise ðßþc coi nhß là "sØ gia" chuyên v« chiªn thanh Vi®t Nam. Trß¾c khi xu¤t bän sách này, ông Moise có t¾i g£p chúng tôi tÕi nhà riêng ð¬ höi mµt s¯ chi tiªt v« LLHT cûng nhß các loÕi và ð£c tính cüa các chiªn ðînh PT. Sách cüa ông Moise có ðoÕn nói v« nghi v¤n nhân viên häi quân Hoa KÏ "bí m§t" có ði theo nhân viên HQVN trong các chuyªn công tác ra B¡c không (trang 15)? Ông Moise trích l¶i cüa ÐÕi Tá Phil Bucklew là c¤p chï huy cüa toán nhân viên Hoa KÏ này cho r¢ng "ông không biªt b¤t cÑ tr߶ng hþp nào nhæng chiªn ðînh PTF ði công tác t× Ðà NÇng mà KHÔNG có nhân viên Hoa KÏ trên ðó"(he did not aware of any cases in which the PTF's from Danang went on combat operations without American personnel aboard. His recollection is that the American were running the boats, with Vietnamese along in what was essentially an apprenticeship role). ÐÕi Tá Bucklew còn "nh¾" lÕi r¢ng nhæng nhân viên Häi Quân Hoa KÏ trñc tiªp ði«u khi¬n chiªn ðînh, còn thü thü ðoàn Vi®t Nam chï ðóng vai trò "phø vi®c". ÐÕi Tá Bucklew cûng nói tuy có ð« ngh¸ ð¬ nhân viên VN ði«u khi¬n chiªn ðînh trong khi công tác, nhßng ð« ngh¸ này b¸ t× ch¯i vi nhân viên VN không ðü khä nång (the Vietnamese did not have the skills). Còn ông Ðô Яc Roy Johnson, Tß L®nh Ю Th¤t hÕm еi th¶i ðó cûng nói :"Thüy thü ðoàn Vi®t Nam không tin tß·ng ðßþc (unreliable)" nên "phäi dùng thüy thü ðoàn Hoa KÏ ð¬ thay thª". Ông Ðô Яc "khá ch¡c ch¡n" r¢ng thüy thü ðoàn Hoa KÏ ðã ðßþc dùng trong các công tác ðánh phá ngoài B¡c t× tháng 8 nåm 1964 hay chï ít lâu sau ðó."

V« vi®c có ng߶i MÛ ði theo trong nhæng chuyªn công tác hay không, trß¾c nåm 1965 chúng tôi không không giám nói ch¡c vì lúc ðó chßa có m£t tÕi LLHT, nhßng theo nhæng bÕn bè ði trß¾c nói lÕi và suy ðoán, chúng tôi tin r¢ng chï có thüy thü ðoàn Vi®t Nam trong nhæng chuyªn công tác. Nhßng trong khoäng th¶i gian t× nåm 1965 t¾i 1970 là th¶i gian chúng tôi phøc vø tÕi LLHT v¾i nhi®m vø HÕm Phó r°i HÕm Trß·ng PTF trong hàng tråm "combat missions", ch¡c ch¡n, quä quyªt không h« có ng߶i Hoa KÏ nào ði theo t¥u chúng tôi hay t¥u khác trong nhæng chuyên công tác vßþt vî tuyªn 17. Nhân viên Hoa KÏ chï ði theo trong nhæng chuyªn hu¤n luy®n dß¾i vî tuyªn 17. Còn v« v¤n ð« khä nång và kinh nghi®m th§t r¤t khó nói. Nªu không có khä nång hay không tin tß·ng ðßþc, ch¡c ch¡n chúng tôi ðã khó có th¬ an toàn tr· v« sau 5 nåm công tác liên tiªp tÕi vùng bi¬n B¡c Vi®t. Nhßng dù mµt Ðô Яc Hoa KÏ th߶ng khoe khoang là thüy thü ðoàn Vi®t Nam chï ðóng vai phø vi®c ði næa, nªu phøc vø tÕi lñc lßþng PTF trong mµt "tour" chï có 6 tháng, lÕi th߶ng n¢m trong phòng lÕnh ån hút, không ði mµt chuyªn công tác r°i ð±i ði n½i khác, cûng khó có "khä nång" h½n mµt thüy thü HQVN phøc vø ðã lâu nåm nåm!

Chuy®n thÑ hai trong sách cüa sØ gia Moise là vi®c b§n ð°ng phøc (uniform) hay quân phøc trong lúc công tác. Trang 15, ông Moise viªt:"Có nhi«u b¢ng c¾ chÑng tö thüy thü ðoàn các chiªn ðînh Nasty là ng߶i cüa HQVN và m£c quân phøc häi quân trong lúc công tác". Tác giä ðã nói ðúng v« vi®c thüy thü ðoàn thuµc HQVN, nhßng vi®c "m£c quân phøc häi quân trong khi công tác" là ði«u không ðúng. Mµt nhân viên khi tình nguy®n gia nh§p LLHT, tuy quân s¯ vçn thuµc Häi Quân và vçn lãnh lß½ng häi quân hàng tháng, nhßng không trñc thuµc quy«n ði«u ðµng cüa häi quân. M²i ng߶i ký mµt giao kèo phøc vø trong vòng 6 tháng, sau ðó nªu mu¯n có th¬ ký tiªp hay thuyên chuy¬n v« häi quân. Có th¬ nói lúc ðó nhân viên LLHT coi nhß v×a là häi quân, v×a là dân sñ. Ngay cä tên cûng thay ð±i, ngoÕi tr× tên th§t vçn giæ trong thë quân nhân. Khi ði công tác, không ai ðßþc phép m£c quân phøc häi quân, thông th߶ng m£c th߶ng phøc không ai mang lon ðµi mû. Riêng chúng tôi chï m£c bµ bà ba ðen. Nhæng lúc · trong doanh trÕi không ði công tác, chúng tôi chï m£c quân phøc häi quân khi có thßþng c¤p häi quân viªng thåm và m£c ti¬u l­ chào c¶ vào sáng thÑ hai và nghe "câu chuy®n dß¾i c¶" cüa Ðô Яc Tß L®nh Tr¥n Vån Ch½n. Vä lÕi, trong nhi«u công tác Tâm Lý Chiªn ra B¡c, chúng tôi có nhi®m vø ðóng vai nhân viên cüa m£t tr§n "Gß½m Thiêng Ái Qu¯c" - coi nhß mµt phong trào n±i d§y tÕi mi«n B¡c - ð¬ phát radio (dân mi«n B¡c g÷i là "ðài"), truy«n ð½n và quà cho ngß phü mi«n B¡c, nªu b§n quân phøc häi quân VNCH thì ðâu còn là "аng chí mi«n b¡c" næa. Tóm lÕi, tuy®t ð¯i không có vi®c m£c quân phøc häi quân trong nhæng chuyªn công tác, ngoÕi tr× trong sách cüa sØ gia Moise hay "nh¾ lÕi" cüa các gi¾i chÑc c¯ v¤n MÛ! Hi®n nay, các anh em cñu LLHT còn có m£t tÕi Hoa KÏ r¤t nhi«u, vì tuy tham dñ nhi«u chuyªn công tác vßþt vî tuyªn nguy hi¬m nhßng luôn luôn n¡m thª "thßþng phong" nên r¤t ít khi b¸ thi®t hÕi. BÕn ð÷c có th¬ d­ dàng tiªp xúc v¾i các cñu chiªn sî Häi Tu¥n ð¬ ph¯i ki¬m nhæng chi tiªt nêu trên.

Vào khoäng giæa nåm 1964, c߶ng ðµ hoÕt ðµng cüa LLHT gia tång. Nhi«u chuyªn công tác thành công phá hüy mµt s¯ ðài radar , c½ s· phòng duyên và cån cÑ häi quân cüa B¡c Vi®t. Nhi«u ngß phü B¡c Vi®t cûng b¸ b¡t ðem v« Cù Lao Chàm ngoài kh½i Ðà NÇng ð¬ khai thác tin tÑc, sau ðó lÕi ðßþc trä v« nguyên quán ngoài B¡c. Dî nhiên, ð¬ ch¯ng lÕi các hoÕt ðµng bi®t kích b¢ng ð߶ng bi¬n này, CSBV cûng ráo riªt gia tång h® th¯ng phòng thü duyên häi. Các chuyªn công tác do ðó tr· nên nguy hi¬m và h°i hµp h½n nhi«u.

Vào mùa hè nåm 1964, trong lúc các chiªn ðînh thuµc LLHT th߶ng xuyên thñc hi®n nhæng chuyªn công tác bi®t kích bí m§t trong khuôn kh± OPLAN - 34A thì Häi Quân Hoa KÏ cûng có kª hoÕch riêng nh¢m công khai thám sát b¶ bi¬n B¡c Vi®t. Kª hoÕch cüa Häi Quân Hoa KÏ mang bí danh DeSoto.

IV. Kª hoÕch tu¥n ti­u DeSoto